Harmen de Vries stadsomroeper van IJlst
Hoort Boeren Burgers en Buitenlui hoort, zo zullen de omroepers van Nederland zich meestal melden als ze iets wereldkundig gaan maken.
Laat ik mij eerst eens voorstellen;
Mijn naam is Harmen de Vries en ik ben vanaf 1 juli 1989 actief als omroeper van de Friese stad IJlst (Drylts in het Fries) welke al sinds 1268 stadsrechten heeft en gelegen is in de gemeente Súdwest-Fryslân.
De activiteiten die ik als omroeper zoal gedaan heb is omroepen natuurlijk. Heel vaak op concoursen georganiseerd door de landelijke vereniging van omroepers nl. “Eerste Vereniging van Stads- en Dorpsomroepers Nederland”. Daarnaast ben ik in IJlst en de wijde omgeving actief om diverse evenementen en activiteiten bekend te maken. Mij inhuren om uw activiteiten aan te kondigen behoort tot de mogelijkheden.
Het bekend maken en omroepen gebeurt zonder hulpmiddelen, dus gewoon met een luide stem. Ik kondig mijn komst aan met een bel. Het wordt ook wel genoemd: “op de bel gaan”. Tijdens het omroepen draag ik een speciaal voor mij gemaakt pak.
Ik ben ooit begonnen met omroepen op verzoek van de toenmalige VVV IJlst. Mijn eerste optreden was echter voor de gemeente (toen nog de gemeente IJlst) Het betrof het bekend maken aan de IJlster bevolking dat Houtzaagmolen “de Rat” monument van de maand was. Deze omroep heb ik toen in een gehuurd Fries kostuum gedaan.
Tijdens de concoursen gebruik ik voor de zgn. vrije roep altijd het onderwerp: IJlst. Het is het promoten van deze mooie rustige Friese stad met al zijn prachtige plekjes. Ook dienen we dan een verplichte roep te doen, deze is voor ieder concours weer anders omdat het onderwerp door de plaatselijke organisatie opgegeven wordt. Deze teksten maak ik over het algemeen zelf, bijgestaan door mijn gezin.
Voor het omroepen in IJlst heb ik een verbintenis met de VVV Zuidwest Friesland. Zodoende kan het omroepen in mijn stad voor een symbolisch bedrag mogelijk worden gemaakt. Buiten de stadsgrenzen onderhandel ik met de opdrachtgever over de vergoeding en andere zaken (hoelang omroepen, speciale wensen, speciale locaties om om te roepen enz.)
Ik wij u onder de aandacht tegen door het vermelden van enkele bezienswaardigheden.
Laat ik beginnen met de mogelijkheid om een stadswandeling te maken door deze mooie Friese stad. U komt op de meest unieke plaatsen binnen de stad en vaart met een gerestaureerde melkschouw (molkepream) of een replica van de houten bok door de grachten van en naar houtzaagmolen de Rat. De start is bij het VVV kantoor aan de Geeuwkade.
Als u tijdens de stadswandeling over de grachten loopt moet u uw gedachten eens laten gaan naar de films van “de Kameleon”. Het oude gemeentehuis en het eind van de gracht waren het decor van deze spannende films. Ik heb in mijn roepen IJlst wel het Hollywood van het noorden genoemd.
Houtzaagmolen de Rat – origineel uit 1711 Zaanstreek – staat sinds 1829 in IJlst. Het is een nog steeds in bedrijf zijnde houtzaagmolen waar dagelijks het uitvoeren van het oude ambacht van houtzagen met behulp van windkracht te zien is.
In het centrum was het doe en kijkcentrum Nooitgedagt gevestigd, thans is het Museum Nooitgedagt ondergebracht in de voormalige bibliotheek aan de Sudergowei. In de nabije toekomst zal het museum een plaatsje krijgen in het nieuwe bezoekerscentrum bij houtzaagmolen de Rat. In het museum kunt u ervaren wat Nooitgedagt ooit gemaakt heeft aan speelgoed, gereedschap en schaatsen. In het centrum staat nog steeds de schoorsteenpijp van de oude fabriek. Deze schoorsteenpijp is gerestaureerd en met een open metalen constructie weer op originele hoogte gebracht. Het mooie is dat deze open constructie ’s avond verlicht is. Eind september 2007 is de schoorsteen officieel door de burgemeester in het licht gezet.
In het centrum van IJlst komt u de unieke overtuinen tegen, van oudsher de bleek (grasstrook) waar de was lag te drogen. Langs de overtuinen staan leilinden die het geheel een rustieke uitstraling geven. Een aantal bewoners van de nieuwste woningen in het centrum hebben gezamenlijk stoepbankjes geplaatst. De steun van deze bankjes bestaat uit het stadswapen van IJlst n.l. de “Kogge” het beroemde scheepstype dat in IJlst gebouwd werd.
Op de Eegracht vindt u de Messingklopper (trapgevel, 1669) Aan de Galamagracht het oude gemeentehuis (19e eeuwse gevel) en de burgemeesters woning.
Aan het Uilenburg vindt u het pand van voorheen schaatsenfabriek Frisia, thans is er een pizzeria/Italiaans restaurant in gevestigd.
In het centrum ook de vaste ligplaats van de Johanna Jacoba, een gerestaureerde beurtvaarder. Vroeger werd met dit schip de vaste verbinding tussen Sneek en IJlst onderhouden.
Aan de Stadslaan is de oude kerkklok (1542) op een in hritseradiel. Vlak bij het gemeentehuis is het treinstation. IJlst is dus bereikbaar per boot, kano, fiets, trein enz.
Uniek binnen de stadsgrenzen zijn de Watte Abma fierljepschansen, hier worden in het zomerseizoen polsstokverspringwedstrijden (fierljepwedstriiden) gehouden. Absoluut de moeite waard om dit eens mee te maken.
In het centrum kunt u ook lekker eten of gewoon op het terras zitten bij bijvoorbeeld Stadsherberg “het wapen van IJlst”, Chinees restaurant “Wenzhou”, de al eerder genoemde pizzeria of bij snackbar “de Witte kat”.
Tot slot zal ik nog een aantal links vermelden om u verder te informeren over de mooie stad IJlst.
www.drylts.com met informatie voor en over IJlst;
www.houtzaagmolenderat.nl natuurlijk over houtzaagmolen de Rat;
www.nooitgedagt-ijlst.nl over het Museum Nooitgedagt;
www.fierljeppenijlst.nl met nieuws over het polsstokverspringen.
De omroeper van IJlst was aan het woord,
Zegt het voort, zegt het voort.